LỐI XƯA TÌM VỀ

 

 

       Pleiku đây rồi, vùng đất đỏ và  những rặng cây xanh rì thân yêu ngày xưa đã dần hiện rõ dưới ánh nắng chói chan của một ngày giữa mùa Xuân ấm áp. Tôi nhoài người nhìn qua khung cửa sổ nhỏ trên thân máy bay để thấy lòng rộn ràng pha chút bồi hồi nhớ mong . Cả một thời áo trắng khờ dại của chúng tôi đã trải qua trên Thành phố Cao nguyên “nắng bụi, mưa bùn” này . Một tỉnh lỵ nhỏ vừa âm thầm vừa náo nhiệt với đủ màu áo trận được mang tên “Thành phố lính”. Mỗi chiều tan học về, hàng đòan xe chờ bên cổng trường, các chàng áo Kaki trên những chiếc Jeep mỗi ngày kiên nhẫn  chờ đón cho được nàng áo trắng nào đó…và rồi đã có biết bao mối tình thật thơ mộng bắt đầu và được kết thúc bằng những đám cưới đẹp đôi…Thế là lại có nhiều  thư sinh đau khổ bỏ học đăng lính dù mùa thi đang bắt đầu! Nhiều người vui và cũng có lắm kẻ đau buồn…   

          Mùa mưa nơi đây dai dẳng cả tuần không ngớt khiến đường xá càng thêm lầy lội, nhớp nhúa. Những con dốc cao trơn trượt khiến chúng tôi khổ sở hàng  ngày đi về , những tà áo trắng điểm đầy bùn đất vương theo bước chân đi  mỗi sáng chiều đến trường và tan học. Mùa Đông vi cơn rét buốt căm căm và nhất là khi gần đến ngày Tết, gió lốc từng luồng xoay xoay cuốn lên cao từng đám bụi mịt mù. Ngày xưa mỗi lần nhìn thấy con lốc bụi này tôi rất sợ, vì mỗi lần bị lốc phủ lên là tòan thân biến thành lọ lem,  nhưng vẫn thích thú dõi mắt nhìn theo  và tưởng tuợng đó là… Ông Thần Đèn trong truyện cổ tích “Aladen và cây đèn thần” đang hóa thân.

          Ôi, biết bao nhiêu trở ngại khó khăn của những ngày xưa nơi vùng đất đỏ này nhưng khi xa rồi khó ai không nhớ thương ray rứt, không ước ao có ngày được trở lại thăm. Đó là thành phố nhỏ thân yêu của chúng tôi. Vâng, Pleiku một miền phố núi quanh năm với bóng mây che phủ và lên xuống chỉ năm mười phút là hết đường đi…Thế nhưng tình cảm mỗi người dân ở đây, nhất là tình đồng môn  Pleiku dành cho nhau chẳng đâu sánh được. Chúng tôi có chung những người Thầy , Cô…khả kính , hiền từ đã luôn bao dung và tận tụy chăm lo cho đám học trò nghịch ngợm. Dù thời gian có phôi pha mọi thứ nhưng tấm lòng chúng tôi vẫn luôn mãi yêu thương và nhắc nhớ.  

Phi cơ vừa dừng lại, từ xa những bóng người đi đón thân nhân nhấp nhô trong khung rào cản.  Lần theo cầu thang máy  bay từ từ bước xuống, tôi nhận ra ngay ngoài cô em gái nhỏ Anh Thơ cùng người chị cả hiền lành ốm yếu thương yêu của tôi , còn có các bạn Tuyết Nhung, Bùi thị Hiến, Ngọc Hương, Lê thị Hạ, Trần Q .Tuấn…và những nụ cười tươi …Ôi, vui quá và thương quá những khuôn mặt thân thương của chị em và các bạn. Tôi đã được trở về đây , về với phố núi nhỏ bé thân yêu bên những người bạn mấy mươi năm  tình nghĩa…Mắt cay cay trong niềm hạnh phúc, tôi ôm choàng mọi người. Xúc động đến ngẩn ngơ khi các bạn nhao nhao hỏi thăm…

 

              Pleiku phố núi ngày  Xuân,

                    Xôn xao mời gọi bước chân trong chiều.

                    Hàng cây bóng ngả xiêu xiêu,

                    Từng con dốc vắng gợi nhiều nhớ thương

Một thời áo trắng nghê thường,

Một thời tim nhỏ chớm vương tình sầu…

Một thời thư lén trao nhau,

Một thời mắt trộm ánh mầu thiết tha.

Người xưa, cảnh cũ nhạt nhòa,

Nghiêng nghiêng  nắng chói chan hòa từng không.

Rộn ràng tay bắt mặt mừng,

Để nghe tim rộn một vùng xa xưa.

         

          Từ phi trường về,  sợ tôi mệt nên các bạn từ giã sau khi hẹn nhau buổi tối sẽ gặp mặt. Nhưng đến 3 giờ chiều, lòng cứ nôn nao mãi không thể nào yên được,  tôi mở vali mang những phần mà tôi đã cẩn thận xếp và gói từ  bên Mỹ đem về tặng làm qùa cho bạn rồi phone cho Tuyết Nhung - Người bạn hiền từ tốt bụng lúc nào cũng nhiệt thành và sốt sắng đưa tôi đi đến bất cứ đâu khi cần thiết, ngay cả lúc mệt mỏi cũng không từ nan. Thật tình nếu không bạn, tôi không biết làm sao xoay xở.

Giữa trời nắng chang chang, Tuyết Nhung đã chu đáo đem đến tặng  cho tôi một chiếc mũ rộng vành để đi nắng. Chiếc mũ này đã theo tôi suốt hai tuần lễ ở Pleiku mỗi khi ra đường cũng như trở về  bên Mỹ cho tới bây giờ. Tôi treo mũ lên một chỗ cao nhất trên kệ để mỗi khi nhìn thấy là nhớ bạn và kỷ niệm đã qua..

Ôi , cảm động thay,  người bạn tuyệt vời đã lo lắng chăm sóc cho tôi đến thế là cùng! Cám ơn Tuyết  Nhung nhiều nhiều lắm!

Hai đứa cùng chở nhau trên chiếc xe máy đến thăm từng địa chỉ các bạn mà Nhung biết rõ. Từ Cầu Hội Phú lên khu Chợ Mới, khắp mọi nẻo đường đi qua đều như lạ như quen với tôi. Phố xá khang trang sạch đẹp,  rộng rãi hơn trước kia. Những công trình xây dựng làm thay đổi nhiều nơi không còn nhận ra nổi. Những hàng cây xanh bóng mát cùng khí hậu mát mẻ trong lành, yên tịnh khiến tôi cảm thấy thật dễ chịu nhẹ nhàng.

Bắt đầu hành trình, trước hết ở đường Hoàng Diệu tìm đến Đinh thị Hiển, chúng tôi được Hiển dẫn sâu vào phía sau vì mặt tiền nhà là nơi khám bệnh của phu quân Hiển. Ngôi nhà thật gọn gàng và xinh đẹp như chủ nhân của nó. Gần đó là nhà Ngô thị Kim tánh tình kín đáo. Lê thị Dung nhỏ nhẹ, chừng mực đúng như nghề Dung đang theo : Cô giáo. Trưởng lớp Lê văn Lưu hào sảng trong giọng nói. Chị Bùi thị Hiến e dè với đôi mắt  sâu tình cảm. Hơi chênh chếch trước mặt Khách Sạn Hoàng Anh (ngã ba Phù Đổng) là nhà anh Dương đình Bê. Anh bị bệnh mấy năm qua  tuy chưa hoàn toàn bình phục những nay đã nói chuyện và đi lại chậm chạp được. Uống với anh ly nước trà và hỏi thăm đôi câu, chúng tôi lại tiếp tục vòng qua đầu đường Hoàng Diệu và Lê Lợi để đến thăm chị Lê thị Hạ. Chị thật dịu dàng và dễ thương làm sao với nụ cười …

Ngày thứ 2,  ngược lên chợ mới tìm đến Pharmacy nơi Hồ Tín trú ngụ và làm việc, mấy năm trước cũng đau rất nặng nhưng nay đã tạm thời hồi phục, tuy vẫn phải thường xuyên vào Saigon thăm bệnh định kỳ. Rồi đến Ngọc Hương, cũng vừa trải qua thời gian khó khăn vì người chồng mới qua đời. Chúng tôi đi tìm nhà  Lê Đức, nhưng chỉ gặp chị vợ vì nghe nói Đức đi làm suốt cả tuần. Tìm đến Huỳnh thị Cúc, dạo này đã khoẻ và đi lại được sau tai nạn năm trước. Hơn một tiếng sau chúng tôi lên xe để tiếp tục hành trình dang dở. Ghé thăm nhà anh Trần v Hoàng, rồi vào chợ mua một ít quà để thăm Mẹ của Trần bá Hiển vì nghe tin Bác không được khỏe. Nhưng  Bác đang nghỉ ngơi, chúng tôi từ căn nhà Bá Hiển đi ra thì trời đã tối.

Ngày hôm sau , lại cùng Tuyết Nhung đi tìm nhà Ngô Thuận nhưng cho xe vòng tới lui nhiều lần vẫn không tìm ra địa chỉ mọi người đã cho. Lại chạy thẳng xuống nhà Trần q. Tuấn (em rể của Trần bá Hiển).

Buổi chiều hôm đó, đi 2 xe có Ngọc Anh và Xuân Sự, Tuyết Nhung và tôi. Chúng tôi  cho xe chạy ngang ngôi trường Trung Học, mọi vật đều thay đổi đến ngậm ngùi  …Ngôi trường đã được mang tên khác và xây thêm nên rộng lớn hơn, nhưng trong tôi hình bóng ngôi trường nhỏ bé đơn sơ ngày xưa vẫn là đẹp nhất và đáng yêu nhất.

Xe đi vào khu “  Đức An”, một nơi không thể nào xóa nhòa được trong tôi bởi ở đây gia đình tôi đã chung sống từ thuở chị em tôi chưa đến tuổi cắp sách đến trường. Bao kỷ niệm từ lâu giờ trở về   như mới hôm qua đây…Con đường dài đất đỏ ngày xưa không còn nữa , nay đã tráng nhựa sạch sẽ hơn nhiều. Ngang qua con dốc đứng là khu nhà Cha Mẹ tôi đã dày công gây dựng vất vả bao năm, bây giờ trở thành khu nhà Khách Sạn và Nhà Hàng ăn uống đồ sộ nguy nga. Dấu tích xưa chẳng còn mảy may! Tôi chạnh lòng, thương nhớ người Mẹ một đời vất vả. Ngày phải đem bán bỏ tất cả để ra đi Mẹ tôi vẫn tiếc mãi nhưng hòan cảnh đã không cho phép. Tôi luôn nguyện  một ngày  nào nếu có đủ khả năng sẽ về mua lại mảnh vườn xưa để cho Mẹ tôi dưỡng già. Nhưng nay chẳng còn cơ hội nữa vì Bà đã ra đi vĩnh viễn , niềm hy vọng của tôi chỉ là nỗi tiếc nuối mãi mãi không nguôi!

Ôi!

Đường xưa trở lại nhòa tâm trí,

Lối cũ quay về lạc bước mơ

Hòang hôn che lối dường sương tỏa,

Tim buốt, lòng đau lệ mắt mờ !!!

 

Đến nhà Nguyễn hồng Vỹ thì trời đã nhá nhem tối, Vỹ tiếp chúng tôi trong căn phòng rộng kê đầy bàn học, nơi đây bạn đã và vẫn tiếp tục làm nghề “gõ đầu trẻ” bao năm để lo cho gia đình. Riêng Nguyễn văn Phú, Nguyễn văn Hảo, anh Phú (Cát), Nguyễn minh Triết, Nguyễn tấn Đinh, Nguyễn Ngọc Anh và Nguyễn xuân Sự thì đã đến thăm tôi tại nhà cô em, thêm mấy lần cùng đi chơi chung. Chu mạnh Sơn thỏai mái hơn với tiệm bán Furniture, Sơn đã dành nửa ngày trời và dùng xe riêng đưa chúng tôi đi thăm một vài cảnh đẹp  rồi cùng ăn cơm chiều cũng như đi hát Karaoke…

 Ngày kế tiếp từ sáng sớm, Tuyết Nhung lại đến để cùng đi Bệnh viện Thành phố thăm Nguyễn văn Hòa đang bị tai biến mạch máu não. Nhưng anh không còn nằm trong này nữa!. Đến nhà riêng mới biết anh đã được chuyển qua Bệnh viện Đông Y. Tìm kiếm khắp các nơi mới gặp anh từ trong phòng giải trí khập khễnh đi  ra, bên cạnh là vợ anh. Nhìn chúng tôi anh nhoẻn miệng cười. Nụ cười và giọng nói của anh khiến tôi xúc động. Hoàn cảnh anh chị cũng nhờ có các con nên không đến nỗi, nhưng  từ mấy năm qua vẫn phải ra vào các Bệnh viện. Cũng như Dương d. Bê, anh đã tập đi lại tuy vẫn còn  khó khăn trong sinh hoạt cá nhân. Tôi tặng anh một số tiền nhỏ thuốc men, và hứa sẽ về lại Mỹ tìm cách nhờ các bạn bè giúp thêm cho anh.

Cái bắt tay từ giã như không muốn rời, tôi đi vội ra cổng để che niềm xúc động dâng tràn,  từ xa quay đầu nhìn lại vẫn thấy dáng đứng xiêu vẹo của anh  đang nhìn theo chúng tôi…

Nắng đã lên cao nhưng trời vẫn còn se lạnh, 2 đứa chạy xe theo con dốc Diệp Kính , lên khu “Chợ Mới”  mua một ít trái cây cũng như bó hoa để đến thăm gia đình Trần văn Phúc, anh đã tử trận từ năm 73 khi tuổi còn thật trẻ, nhưng Mẹ anh tuần trước mới qua đời!!! Và luôn tiện chúng tôi theo gia đình anh vào  nghĩa trang thăm mộ của Phúc. Ngôi mộ xây kiên cố , gọn gàng  nằm trong khu nghĩa trang  rộng lớn bát ngát. Nếu không được người nhà dẫn dắt chắc chẳng thể nào dễ dàng tìm ra. Đứng trước tấm bia có hình ảnh  người bạn học hiền lành cùng lớp này, tôi thấy lòng trùng xuống và để rơi giọt nước mắt. Anh nằm đó đã ba mươi bốn năm, hình như đôi mắt lung linh kia đang nhìn chúng tôi như muốn nói lời gì ?.

Nơi cõi vĩnh hằng mong rằng Phúc thấy bình yên hơn, linh hồn anh có lẽ đang ở đâu đây, hãy phù hộ cho tất cả nhng bạn bè thiếu may mắn của chúng ta được mọi điều tốt đẹp yên bình Phúc nhé. 

Chúng tôi ghé thăm nhà Phạm Chí Đông Hải, cũng là nơi bạn đang kinh doanh Internet khá đông khách  nên cuộc sống tương đối ổn định.

          Mấy ngày liên tục, chương trình thăm viếng của chúng tôi tạm xem như đã hoàn tất. Các bạn cùng chọn một nơi có trang trí thanh nhã cũng như cây cảnh mát mẻ để họp mặt. Thế là từ 9 giờ sáng, một đòan xe máy  gần 10 chiếc, chúng tôi tìm đến Biển Hồ Xanh. Cảnh sắc thật tuyệt vời, một buổi chiều vui nhộn rộn rã tiếng cười cho tôi một hồi ức đẹp. Chúng tôi chụp ít hình kỷ niệm, trước khi ra về lại hẹn hò thêm lần sau ở một nơi khác.

Nhưng ngay ngày hôm sau, khi Tuyết Nhung và tôi vừa ở tiệm rửa hình đường  Phan đình Phùng đi ra một đọan  ngắn thì đã bất ngờ hai thanh niên chạy theo giật sắc tay,  mất cả chiếc máy hình nhỏ ! Tôi thấy mình cũng còn may mắn vì đã không bị thương khi đó, nếu có gì thì thật ân hận và tội cho Tuyết Nhung đã vì tôi…- “Của đi thay người”, tôi nói với Tuyết Nhung,  chỉ tiếc là Pleiku thân yêu của tôi đã bị những thanh niên kia làm hoen ố, một vết đen nhỏ nằm lại mãi trong ký ức tôi !

Cả bọn Tuyết Nhung và tôi, Đinh thị Hiển và Huỳnh thị Cúc, Nguyễn ngọc Hương và chị Lê thị Hiến, kéo nhau lên nhà chị Nguyễn thị Hòa. Mỗi người góp thêm một phần cùng chị, đã khiến cho chúng tôi có một bữa ăn thật ngon với nhiều món, đồng thời được chiêm ngưỡng ngôi nhà đẹp  rộng lớn thoáng mát của anh chị. Cuối buổi lại hẹn nhau ngày mai đi Biển Hồ chơi. Sáng hôm sau có thêm vợ của P. C. Đông Hải , Đức tháp tùng. Chúng tôi xe trước xe sau 4 chiếc, một đòan rộn rã tiếng cười vui. Gió lộng thổi tung bạt ra sau những mái tóc đã điểm bạc, nhưng nét mặt tràn đầy tuổi thơ. 

 Ngay đầu con đường dẫn vào Biển Hồ, một dãy xe bán nước dừa tươi đặt dưới bóng mát của cả rừng cây cao, cùng những chiếc võng treo đong đưa để du khách nghỉ chân, thật trữ tình và  thơ mộng. Nơi đây, chúng tôi ngồi nhìn  ngắm xe cộ thỉnh thoảng chạy qua vừa nhâm nhi ly nước dừa mát ngọt lịm. Thời gian như ngưng đọng ,chẳng còn nỗi lo âu phiền muộn nào trong tâm hồn chúng tôi lúc này. Vào sâu hơn vùng thắng cảnh, nơi đây thay đổi nhiều so với mấy mươi năm trước. Chiếc cầu nổi bằng thùng “phuy xăng” nối hai bờ dẫn thẳng lên cảnh Chùa bên kia không còn nữa. Bây giờ phải cho xe đi vòng từ ngòai đường cái, quanh vườn trà để lên đồi cao lễ Phật, càng làm cho cảnh Biển Hồ thêm tĩnh mịch hơn. Du khách thưa thớt, và xa xa ngôi Chùa nhỏ trông thật đìu hiu…

Trên đỉnh đồi chỗ chúng tôi đứng, tượng Quan Âm ngày xưa nay không còn nữa mà được thay thế bằng ngôi nhà thủy tạ, chung quanh là hàng rào sơn trắng bằng gạch trên nền cimen tráng vụng về. Công trình xây dựng có lẽ làm  rất vội vàng hay bị gián đọan nhiều lần nên khung rào không ăn khớp với nhau, có nhiều chỗ bị nứt rạn và màu sơn không đều. Mây trắng lững lờ trôi, mặt nước theo gió gợn lăn tăn xanh biếc. Tôi đứng đó nhìn ra khung trời trước mặt lồng lộng gió mà cảm nhận được cái lạnh giữa cảnh trí hùng vĩ, xinh đẹp. Gần  bốn mươi năm rồi mới trở lại thăm nơi đây, sao tôi thấy lòng trống vắng, tiếc nuối một cái gì…

Ngồi xe đò một đọan đường dài từ Pleiku lên Đà Lạt đến thăm vợ chồng Đào hữu Thức và Nguyễn t. Hảo. Chúng tôi có hai ngày vui nữa cùng gia đình hai người bạn nghệ sĩ hiếu khách này. Tôi đã được nghe anh đàn hát những bài do chính anh sáng tác thật hay. Ngày hôm sau mấy chị em đi bộ lên chợ Đà Lạt xem hoa, mua sắm vài món làm quà,  dừng chân thưởng thức những bức tranh thêu thật đẹp trên phố. Sau cùng là ngồi Taxi đi viếng cảnh Chùa Trúc Lâm để trở về  Pleiku với niềm lưu luyến cùng mấy tấm hình đẹp

Tại Pleiku, tôi đã được chứng kiến và chẳng làm sao quên được vài gia đình người bạn thương phế binh. Hình dáng anh lính oai hùng năm xưa bây giờ héo tàn bệnh họan ngồi buồn trên chiếc ghế gỗ đơn sơ. Người đang nằm hốc hác trên chiếc giường xiêu vẹo  trong ngôi nhà nền đất, vách gỗ mộc mạc. Hay kham khổ lam lũ bên mấy đứa con, cháu nhếch nhác ngác ngơ nơi vùng đất khai hoang. Cuộc sống của họ là chạy xe ôm, là làm thuê làm mướn. Là buôn bán lặt vặt ở chợ, là lam lũ ngòai ruộng đồng. Dù tuổi đời khá cao, dù làm tận sức vẫn chẳng đủ ăn mà đau bệnh lại chẳng từ người nào. Họ vẫn âm thầm sống và chịu đựng chẳng ai chú ý đến. Lòng tôi nặng trĩu nhói đau, ôi những người bạn, và bạn của bạn tôi !!!.  

Tôi muốn lắm, nhưng con én không làm nổi mùa Xuân !

Mong rằng các bạn trong hòan cảnh khó khăn này sẽ nhận được thêm nhiều sự giúp đỡ từ mọi người ở xa.

Ngày cuối cùng,  hai mươi bốn người đã có một đêm vui chơi trọn vẹn hơn 4 tiếng đồng hồ . Pleiku bây giờ cũng không thua kém các thành phố lớn ở phần giải trí, nhiều công trình đã được xây dựng lên thu hút lượng khách khá đông mỗi đêm -Và Plaza Tre Xanh  ( Hội Trường Diên Hồng trước kia), là một nhà hàng lớn lộng lẫy tọa lạc trên đường Lê Lai. Chúng tôi sát bên  nhau ngồi chật căn phòng cùng hàn huyên , hát ca, và cười đùa đến quên cả thời gian, bịn rịn không ai muốn chia tay dù nhà hàng sắp đến giờ đóng cửa!

Máy bay rời khỏi Pleiku, tôi nhìn lại các bạn đi đưa tiễn ở phi trường mà lòng quyến luyến. Tuyết Nhung, Ngọc Anh, Xuân Sự, Quốc Tuấn, chị Bùi thị  Hiến, Anh Thơ,  mọi người đã xa dần, tôi thấy bị rơi vào hụt hẫng…

Hai tuần lễ dành trọn vẹn cho gia đình và bạn bè đã qua, thời gian tuy ngắn ngủi nhưng khó phai trong cuộc đời! Cám ơn tất cả những người  thân, người bạn đã cho tôi bao kỷ niệm đẹp và niềm hạnh phúc lớn lao. Cám ơn thành phố Pleiku thân thương, mong một ngày trở lại…

 

.                                      Pleiku.  Một ngày về thăm

                                                 Thu Tâm